Η Πλατεία του Αγίου Κωνσταντίνου, που αποτελεί εδώ και χρόνια σημείο αναφοράς της Δημοτικής Ενότητας Ευκαρπίας, αλλάζει πρόσωπο μετά την ολοκλήρωση των εργασιών ανάπλασης και ξανασυστήνεται στους κατοίκους και τους επισκέπτες του Δήμου Παύλου Μελά. Με χρηματοδότηση της κατασκευής από το Πράσινο Ταμείο, η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών αναβαθμίζει το αστικό τοπίο της περιοχής και επιβεβαιώνει ότι η υπόθεση «Δημόσιος χώρος» προσεγγίζεται αποτελεσματικά στον Δήμο Παύλου Μελά.
Πέρα από το εμβληματικό έργο της μετατροπής του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά σε Μητροπολιτικό Πάρκο που είναι σε εξέλιξη, τα τελευταία δύο χρόνια, υλοποιήθηκαν τέσσερις πράξεις – έργα που βελτιώνουν τη ζωή και την καθημερινότητα στον Δήμο Παύλου Μελά: η ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας στην Άνω Ηλιούπολη, η κατασκευή του πρότυπου Πάρκου στη Νικόπολη, η δημιουργία του νέου κυκλοφοριακού κόμβου των οδών Αγνώστου Στρατιώτη, Ολυμπιονίκη Καρυπίδη και Παπάφη στην Πολίχνη και η αναδιαμόρφωση της Πλατείας Αγίου Κωνσταντίνου στην Ευκαρπία.
Δεμουρτζίδης: Η νέα πλατεία φιλική για χρήση από όλους τους πολίτες
«Πρόκειται για μία από τις πιο ιστορικές τοποθεσίες του Δήμου Παύλου Μελά, καθώς χαρακτηρίστηκε ως πλατεία μόλις το 1949. Ο χώρος δεν ήταν πλέον ελκυστικός και προσβάσιμος στο σύνολο των χρηστών και, ως εκ τούτου, ήταν απαραίτητη η παρέμβασή μας» δήλωσε ο Δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης ο οποίος συνέχισε λέγοντας ότι «η νέα πλατεία Αγίου Κωνσταντίνου με το παρεκκλήσιο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης είναι ιδιαίτερα καλαίσθητη, εναρμονισμένη με το γύρω οικιστικό σύνολο και απολύτως φιλική για χρήση από όλους τους πολίτες. Στόχος μας είναι να αναβαθμιστεί η ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής και η Πλατεία μας να ακολουθήσει αρμονικά τα βήματα της τοποϊστορίας και τη μετάβαση από την Ευκαρπία της αγροτικής κοινότητας, στην Ευκαρπία της σύγχρονης πόλης».
Ο Αντιδήμαρχος αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, μελετών έργων και σχολικής στέγης Δημήτρης Λαλές εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πορεία υλοποίησης του έργου, παρά τις αντίξοες συνθήκες που επέφερε η πανδημία και ενημερώθηκε για τις τελευταίες εργασίες από τα στελέχη του Τμήματος Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού & Μελετών Έργων, συνοδευόμενος από τον Αντιδήμαρχο Ευκαρπίας Παντελή Νιγδέλη και τον Εντεταλμένο Δημοτικής Αστυνομίας Κωνσταντίνο Στούπα.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Εισαγωγή
Ο συγκεκριμένος δημόσιος χώρος, συνολικής επιφάνειας 2.478 τ.μ., στο κέντρο του παλιού οικισμού Ευκαρπίας χαρακτηρίστηκε ως πλατεία το 1949 και όλα αυτά τα χρόνια αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί ζωντανό κύτταρο της τοπικής κοινωνίας και κόμβο συνάντησης για μικρούς και μεγάλους. Η ιστορική διαδρομή της πλατείας συνδέθηκε με το παρεκκλήσι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, σημείο μνήμης και αναφοράς της Ευκαρπίας, που αρχικά κατασκευάστηκε το 1956 στη θέση κατεδαφισθέντος παλιού παραπήγματος Ναού για να ακολουθήσει το 1990 η ανέγερση νέου παρεκκλησίου που κοσμεί μέχρι και σήμερα την κεντρική πλατεία.
Η ανάπλαση της πλατείας θεωρήθηκε αναγκαία καθώς η Δ.Ε. Ευκαρπίας έχει αστικοποιηθεί έντονα τις τελευταίες δεκαετίες και η παλιά αγροτική κοινότητα έχει δώσει πλέον τη θέση της σε ένα σύγχρονο αστικό οικισμό, που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του Δήμου Παύλου Μελά. Επιπλέον, η Ευκαρπία έχει γνωρίσει αλματώδη πληθυσμιακή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, ενώ μετά και τα έργα που πραγματοποιήθηκαν στην Εσωτερική και Εξωτερική Περιφερειακή Οδό Θεσσαλονίκης, βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερα κομβικό κομμάτι της πόλης μας, με πολύ σημαντικές επιδράσεις στην ανάπτυξη και τη χωρική οργάνωση της ευρύτερης περιοχής.
Έντονη εμπορική δραστηριότητα παρουσιάζεται γραμμικά επί της οδού Πολυτεχνείου, η οποία αποτελεί το βασικό οδικό άξονα της περιοχής και γειτνιάζει με τη δυτική πλευρά της πλατείας. Η περιοχή συγκεντρώνει επίσης χώρους ιδιαίτερης δυναμικής, ήτοι χώρους συγκέντρωσης κοινωνικών και αθλητικών δραστηριοτήτων και αναψυχής.
Η Πλατεία Αγίου Κωνσταντίνου βρίσκεται πάνω σε άξονα που ενώνει τον Ι. Ν. Αγ. Γεωργίου & Αγ. Χρυσοστόμου Ευκαρπίας με το Αλσύλιο του Δήμου που αποτελεί και τον κύριο πνεύμονα της περιοχής.
Το έργο
Η περιοχή παρέμβασης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών αφορά τόσο στην ίδια την πλατεία του Αγίου Κωνσταντίνου, όσο και στους εκατέρωθεν πεζόδρομους μιας, και γύρω από αυτούς αναπτύσσεται επίσης εμπορική και ψυχαγωγική δραστηριότητα.
Πιο συγκεκριμένα, το έργο ανάπλασης της πλατείας Αγίου Κωνσταντίνου περιλαμβάνει:
- Χρήση νέων υλικών επιστρώσεων από ψυχρά υλικά με στόχο την βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής.
- Δημιουργία υποδομών για την εξυπηρέτηση των ΑμεΑ (ράμπες, όδευση τυφλών) και την ενίσχυση της συμμετοχής τους στην κοινωνική ζωή της πλατείας.
- Τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού: α) μοντέρνα καθιστικά, σε καίρια σημεία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης, τα οποία δημιουργούν ένα χώρο ξεκούρασης όπου ο χρήστης μπορεί να απομονωθεί ή να ενισχύσει τους δεσμούς του με άλλους. Η επένδυση των καθιστικών με ξύλο υψηλής ποιότητας και αντοχής δίνει την απαραίτητη αίσθηση της οικειότητας και ζεστασιάς στο δημόσιο χώρο, β) ποδηλατοστάτη ελικοειδούς σχήματος, για τους ποδηλάτες της ευρύτερης περιοχής, ο οποίος τοποθετείται σε εμφανές σημείο της πλατείας, γ) καλάθια απορριμμάτων, σε νέες θέσεις σύμφωνα με τις καινούριες χαράξεις.
- Ενίσχυση της υπάρχουσας βλάστησης με 426 νέα ανθεκτικά καλλωπιστικά φυτά, ήτοι 57 δέντρα (φλαμουριές, λικιδάμβαρες, σοφόρες, μαγνόλιες κ.α.), 304 θάμνους (δάφνες, αγγελικές, φωτίνιες), 17 αναρριχώμενα (γιασεμιά, γλυτσίνοι) και 48 εδαφοκαλυπτικά, προσαρμοσμένα στο μικροκλίμα της περιοχής, με ιδιαίτερη ανθοφορία, μορφολογία φυλλώματος, άρωμα και υφή, που κάνουν ακόμα πιο ενδιαφέρουσα στον επισκέπτη την παραμονή του στην πλατεία. Με τις κατάλληλες φυτεύσεις επιτυγχάνεται η μείωση του θορύβου και της θερμοκρασίας, λόγω της σκίασης και του δροσισμού στο γύρω μικροπεριβάλλον. Η ανάπτυξη των νέων φυτεύσεων διασφαλίζεται με την εγκατάσταση σύγχρονου αρδευτικού δικτύου, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στην εδαφόστρωση με έτοιμο χλοοτάπητα συνολικής έκτασης ενός στρέμματος.
- Κατασκευή πέργκολας σκίασης, η ανωδομή της οποίας κατασκευάζεται έτσι ώστε να υποστηρίζει την κατακόρυφη ανάπτυξη του αναρριχώμενου πράσινου που φυτεύεται πλησίον της και δημιουργεί ένα ευχάριστο περιβάλλον περιπάτου και ξεκούρασης, αφού για αρκετούς μήνες το χρόνο περιβάλλεται και σκιάζεται με πράσινο.
- Κατασκευή μικρού υδάτινου στοιχείου – συντριβανιού με τρεις καλαίσθητες τσιμεντένιες μπάλες από τις οποίες θα αναβλύζει νερό για να προσφέρει φυσικό δροσισμό κατά τη θερινή περίοδο.
- Τοποθέτηση νέου ηλεκτροφωτισμού που ακολουθεί τις νέες αρχιτεκτονικές χαράξεις, τις προκύπτουσες φωτιστικές ανάγκες της πλατείας, όπως επίσης και τις σύγχρονες απαιτήσεις του οικολογικού σχεδιασμού. Ο νέος φωτισμός τοποθετείται στην κατάλληλη πυκνότητα και σε κατάλληλα ύψη, ώστε οι χώροι να αποκτήσουν ικανοποιητικό φωτισμό κατά τις απογευματινές – βραδινές ώρες.
- Εξωραϊσμός του παρεκκλησίου, με αισθητική αποκατάσταση εξωτερικών επιφανειών (υπερυψωμένο πλάτωμα στην πρόσοψή του) και παρέμβαση στο παρακείμενο Μνημείο Πεσόντων υπέρ Πατρίδος.
Οι βασικές αρχές του σχεδιασμού και οι στόχοι της ανακατασκευής της πλατείας Αγίου Κωνσταντίνου είναι:
➢Η ενίσχυση της ασφάλειας και της προσβασιμότητας – προσπελασιμότητας για όλες τις κατηγορίες χρηστών (παιδιών, ηλικιωμένων, ΑμεΑ. κ.α.) στην περιοχή της πλατείας.
➢Η ανάδειξη του φυσικού πλούτου και η βελτίωση της εξωστρέφειας και της ελκυστικότητας του χώρου με το νέο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.
➢Η αισθητική αναβάθμιση του αστικού τοπίου, της πράσινης επιφάνειας και η δημιουργία ευχάριστου και λειτουργικού περιβάλλοντος για τους περίοικους με ενίσχυση της υπάρχουσας φυτικής βλάστησης και εμπλουτισμό με νέο φυτικό υλικό.
➢Η βελτίωση των περιβαλλοντικών δεικτών και ειδικότερα του μικροκλίματος της πλατείας με την ενσωμάτωση αρχών του βιοκλιματικού σχεδιασμού.
➢Η προάσπιση της ασφάλειας των κατοίκων και επισκεπτών μέσω ενός επαρκούς και ενεργειακά σύγχρονου δημοτικού οδοφωτισμού.
➢Η περαιτέρω ανάδειξη του παραδοσιακού παρεκκλησιού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης όπου διαχρονικά ‘’στεγάστηκαν’’ οι προσευχές και οι δραστηριότητες της Ενορίας και των πιστών της.
➢Η τόνωση του εμπορικού άξονα της οδού Πολυτεχνείου και της τοπικής οικονομίας.
➢Η βελτίωση των συνθηκών παραμονής στο χώρο για τις κοινωνικές και ατομικές ανάγκες και τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου, της ξεκούρασης, της αναψυχής, του παιχνιδιού και της κοινωνικής συναναστροφής, κατοίκων και επισκεπτών.
Το διακύβευμα της ανάπλασης των δημόσιων χώρων είναι η βελτίωση της καθημερινής ζωής και η ενίσχυση της ταυτότητας των αστικών χώρων.
Όπως έλεγε ο Γερμανός φιλόσοφος Martin Heidegger, ό,τι υπήρξε και «συνέβη» δεν είναι παρωχημένο ούτε έχει πάψει να υπάρχει, αντιθέτως διαρκεί και μας προσκαλεί να το ανακαλύψουμε ξανά, με νέες ερμηνείες, με διαφορετικά βλέμματα και με τους όρους των κατοπινών μας ερωτήσεων.
Το έργο «Ανάπλαση πλατείας Αγίου Κωνσταντίνου στη Δημοτική Κοινότητα Ευκαρπίας», τη μελέτη του οποίου συνέταξε η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Παύλου Μελά και υποστηρίχθηκε από τη Διεύθυνση Χρηματοδοτικών Προγραμμάτων, με την αριθμό 143.4/2018 απόφαση ένταξης του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου στις 17/10/2018, εντάχθηκε για χρηματοδότηση στο Πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου: «ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ για το έτος 2018», Άξονας Προτεραιότητας 1: «Αστική Αναζωογόνηση 2017».
