Γράφει η Αργυρώ Χατζηπαναγιώτου
Καθώς η Ισπανική Γρίπη, το Φθινόπωρο του 1918, καλπάζει, η πολιτική ηγεσία της χώρας και το Ιατροσυνέδριο δημοσιοποιούν, καθημερινά, στις εφημερίδες, μέτρα για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης.
Την ημέρα που ο υπουργός Εσωτερικών**, κ. Σίμος, ανακοινώνει αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό της διασποράς της νόσου, ο υπουργός Εξωτερικών (Νικόλαος Πολίτης), του διαβιβάζει ένα τηλεγράφημα από τη Βέρνη το οποίο έλεγε ότι κάποιος καθηγητής, από τη Βιέννη, ονόματι Σάιλερ, είχε ανακαλύψει πως η γρίπη οφειλόταν στον στρεπτόκκοκο. Οπότε μπορούσε να θεραπευθεί με το περίφημο σουπλιμέ, δηλαδή «με ενέσεις διαλύσεως άχνης υδραργύρου». Μάλιστα το φάρμακο αυτό , κατά το τηλεγράφημα, ήταν τόσο θαυματουργό που « η θνησιμότης ήτις ανήρχετο εις 80% επί των προσβαλλομένων κατήλθεν εις το μηδέν, τουτέστιν επιτυγχάνεται πλήρης ίασις.»
Σύμφωνα με το άρθρο της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ, ο υπουργός, «όστις έλαβε γνώσιν αυτού καθ’ ην στιγμήν προέβαινεν εις σχετικάς ανακοινώσεις περί της γρίππης» συγκινήθηκε τόσο από το ευχάριστο περιεχόμενο του τηλεγραφήματος , που διέταξε πάραυτα να συνέλθει το Ιατροσυνέδριον «και να καθορίση τον τρόπον της χρήσεως του υποδεικνυομένου φαρμάκου.»
Και η διεύθυνση της εφημερίδας , άμεσα, αν και μεσάνυχτα, έστειλε συντάκτη της «και εζήτησε την γνώμην του καθηγητού του Πανεπιστμίου και Ιατροσυνέδρου κ. Μ. Σακορράφου επί της ανακαλύψεως του Βιενναίου συναδέλφου του». Αλλά κατά λεγόμενά του ο καθηγητής δεν είχε πειστεί και προέβαλλε τις επιφυλάξεις του.
Ο κ. Σακκόραφος*** είπε τα εξής:
«-Εις την ιατρικήν επιστήμην, (…) αι ανακαλύψεις πάσαι εκτός της ορροθεραπείας η οποία βασίζεται επί επιστημονικών βάσεων, οφείλονται συνήθως εις την τύχην. Τυχαίως ανεκαλύφθη και η κινίνη, ήτις δεν είνε παρά φλοιός της κίνας. Ουδόλως απίθανον το φάρμακον της γρίππης να είνε τυχαίον γεγονός. Εν τούτοις οφείλω να υπομνήσω ότι ο υδράργυρος, διότι περί υδραργύρου πρόκειται, είνε φάρμακον, το οποίον απαιτεί φυσιολογικήν λειτουργίαν των νεφρών και του ήπατος. Δυστυχώς η εφετεινή γρίππη έχει επιπλοκάς κυρίως επί των νεφρών και επομένως η χρήσις του υδραργύρου απαιτεί μεγίστην προσοχήν καθόσον μάλλον βλάβην δύναται να επιφέρη.»
Αυτά είπε ο καθηγητής Πανεπιστημίου και Ιατροσύνεδρος κ. Σακόρραφος, τονίζοντας ότι η δόση είναι συγκεκριμένη και γνωστή και αν τυχόν είναι μεγαλύτερη είναι δηλητηριώδης. Και ότι τα αποτελέσματα της ανακάλυψης θα φανούν μέσα σε δύο τρεις μέρες το πολύ.
Αντίθετη με τον κ. Σακόρραφο γνώμη είχε ο κ. Μοντεσάντος, γιατρός με την ειδικότητα του συφιλιδολόγου (ο σημερινός αφροδισιολόγος), ο οποίος παρουσιάστηκε αυτόκλητος στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ για να δηλώσει ότι ήταν γνώστης της ανακάλυψης του κ. Σάιλερ και ότι και εκείνος το είχε καταλάβει, αλλά δεν τολμούσε να το πει, ότι ο υδράργυρος θεραπεύει, γιατί οι ασθενείς που έκαναν ενέσεις υδραργύρου (για άλλο λόγο) δεν είχαν νοσήσει από γρίπη. Σε ερώτηση του δημοσιογράφου αν είναι βέβαιος για την επιτυχία του υδραργύρου απαντά : «Απολύτως. Συνιστώ δε εις τους συναδέλφους μου να κάμνουν εις τους ασθενείς των ένεσιν αδιαλύτου άλατος υδραργύρου…» και συνεχίζει ο κ. Μοντεσάντος να λέει τη σύνθεση της δόσης του διαλύματος υδραργύρου που χρησιμοποίησε εκείνος και την οποία συνιστά και στους άλλους γιατρούς.
Ο αρθρογράφος της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ επιφυλακτικός στα λεγόμενα του κ. Μοντεσάντου κλείνει το άρθρο ως εξής: «Αυτά εβεβαίωσεν ο κ. Μοντεσάντος. Αλλ’ ας ίδωμεν τι θα βεβαιώση επισήμως και αδιαφιλονικήτως και ο λοιπός ιατρικός μας κόσμος. Αλλά γοργώς και συγκεκριμένως. Όλος ο κόσμος αναμένει μετ’ αληθούς αγωνίας.»
Στο επόμενο άρθρο θα αναφερθούμε στην απόφαση του Ιατροσυνεδρίου για την χρήση του φαρμάκου του κ. Σάιλερ.
Σημειώσεις:
**Την περίοδο της Ισπανικής Γρίπης έχουμε κυβέρνηση Βενιζέλου (Ιούνιος 1917- Νοέμβριος 1920). Μετά την εκθρόνιση του βασιλιά Κωνσταντίνου, στον θρόνο ανεβαίνει ο βασιλιάς Αλέξανδρος. Στις 15 Ιουνίου 1917 έχουμε κήρυξη πολέμου κατά των Κεντρικών δυνάμεων (ή Τετραπλή Συμμαχία) που αποτελούνταν από: Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και Βουλγαρία. Στις 20 Ιουνίου 1917 έχουμε κήρυξη Στρατιωτικού Νόμου. Οι Νομοί Αττικής και Βοιωτίας τίθενται σε «κατάσταση πολιορκίας»(ΦΕΚ Α147/1917)με όλα τα παρεπόμενα. Το 1918 υπουργός Εξωτερικών είναι ο Νικόλαος Πολίτης. Υπουργός Εσωτερικών αναφέρεται ο Εμμανουήλ Ρεπούλης, και ο γνωστός κ. Σίμος Σπυρίδων είναι υπουργός Επί της Περιθάλψεως, αν και η εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ τον αναφέρει ως υπουργό Εσωτερικών, ίσως γιατί ο θεσμός του Ιατροσυνεδρίου υπαγόταν στο Υπουργείο Εσωτερικών.
*** Ο Μενέλαος Σακόρραφος (1867-1943) ήταν ιατρός παθολόγος, τακτικός καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής. Γεννήθηκε και έλαβε τις πρώτες εγκύκλιες σπουδές του στην Αθήνα. Στη συνέχεια γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, και το 1890 έγινε διδάκτωρ. Μετεκπαιδεύτηκε στο Παρίσι και όταν επέστρεψε διορίστηκε ως ιατρός στην Αστυκλινική και στο Φθισιατρείο Σωτηρία. Αργότερα έγινε τακτικός καθηγητής στην Ιατρική Σχολή και τακτικό μέλος του Ιατροσυνεδρίου. Συνέγραψε αξιόλογες επιστημονικές εργασίες μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει το έργο: Επιτομή γενικής παθολογίας (2 τόμοι)
Η Αργυρώ Χατζηπαναγιώτου είναι Εκπαιδευτικός με Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Μεθοδολογία και Έρευνα της Λογοτεχνίας του UNED (Μαδρίτη)
Πηγή
Author: admin.user