Ο Δήμος Παύλου Μελά δημοσιεύει τις τρεις προτάσεις που απέσπασαν τα αντίστοιχα πρώτα βραβεία στον επαναληπτικό Ανοιχτό Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Προσχεδίων με τίτλο “ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΔΙΑΚΡΙΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΧΩΡΩΝ ΣΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ”, μετά την επικύρωση του αποτελέσματος από την Οικονομική Επιτροπή με την Απόφαση 475/2022 της 11ης Οκτωβρίου 2022.
Ο Διαγωνισμός είχε αρχικά προκηρυχθεί τον Απρίλιο του 2021, πήραν μέρος 5 έγκυρες συμμετοχές, κηρύχθηκε άγονος με την Απόφαση 22/2022 και με την 40/2022 εγκρίθηκε η επανάληψη της διαδικασίας.
Ο εν λόγω αρχιτεκτονικός διαγωνισμός στόχευε να εστιάσει την αρχιτεκτονική σκέψη στη διασφάλιση της προστασίας και ανάδειξης της ιστορικής φυσιογνωμίας του πρώην στρατοπέδου και υπό δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου Παύλου Μελά, καθώς και στην ενίσχυση της κοινωνικής μνήμης, τρόπους ανάδειξης της πολιτισμικής ταυτότητάς του, οργανικής ενσωμάτωσης και κοινωνικής ένταξης του νέου διαμορφωμένου τόπου στη γειτονιά και στην ευρύτερη σύγχρονη αστική ζωή της πόλης.
Ο Δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης και η Αντιδήμαρχος αρχιτεκτονικού σχεδιασμού – μελετών έργων – σχολικής στέγης Αναστασία Φραγκοπούλου ευχαριστούν τις μελετητικές ομάδες με τους αρχιτέκτονες που συμμετείχαν στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για τη διαμόρφωση διακριτών ελεύθερων χώρων στο Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά, προκειμένου να προκύψει ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα υψηλής ποιοτικής στάθμης στη μεγάλη αναπτυξιακή παρέμβαση της δυτικής Θεσσαλονίκης και να εμπλουτιστούν οι προγραμματιζόμενες παρεμβάσεις και η προσπάθεια συγκρότησης της ιδιαίτερης ταυτότητας του τόπου.
Συνολικά η περιοχή παρέμβασης, αφορά έκταση του πάρκου επιφάνειας 62.061 τ.μ. και εντοπίζονται γεωγραφικά ως ακολούθως:
➢Περιοχή 1 «Η Μνήμη» (43.061 τ.μ.), περιλαμβάνει τα δύο ιστορικά κτίρια στρατωνισμού Α1 και Α2
Επισημαίνεται από την εμφατική παρουσία των δύο ιστορικών κτιρίων στρατωνισμού Α1 και Α2 του πρώην στρατοπέδου, αποτελεί σήμερα ένα ζωντανό κομμάτι μίας ιστορίας γεμάτη πολέμους, συγκρούσεις, προσφυγιά, διωγμούς και εκτελέσεις, και η ανάδειξη και ερμηνεία αυτής της πλούσιας ιστορίας στη σχεδιαστική προσέγγιση των συμμετεχόντων είναι το βασικό ζητούμενο του διαγωνισμού.
1ο ΒΡΑΒΕΙΟ: Η πρόταση της μελετητικής ομάδας με τους αρχιτέκτονες: Σοφοκλή Κωτσόπουλο, Εμμανουήλ Νικηφόρο, Ιορδάνη Σιναμίδη, Ειρήνη Τζηρίνη και εξωτερικό συνεργάτη τον Λεωνίδα Τσόμπολη (κωδικός ΑΑ88811888)
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από τα σχόλια της επιτροπής: Πρόκειται για μια καλοσχεδιασμένη επίλυση που περιλαμβάνει τα 2 κτίρια και τα αναδεικνύει κεντροβαρικά ως εμβληματικό τοπόσημο της πλατείας. Συνομιλεί μαζί τους, ως έμφαση στη “Μνήμη”, ικανοποιώντας ένα από τα βασικά ζητούμενα του διαγωνισμού. Ο αστικός χαρακτήρας της πρότασης και η ρεαλιστικότητα υλοποίησής της είναι τα δύο σημαντικότερα στοιχεία αυτής. Αντιμετωπίζει την πλατεία ως ένα σύνολο και χρησιμοποιεί τις φυγές των κτιρίων και των κεντρικών διαδρομών με αξιόλογο τρόπο. Η αξιοποίηση των χαράξεων των κτιρίων και η μετάφρασή τους σε έναν ορθοκανονικό κάνναβο λειτουργεί δημιουργώντας ένα οργανωμένο και κατανοητό σχέδιο που μεριμνά για τις εισόδους και τις προσβάσεις των κτιρίων. Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η ενσωμάτωση στο σχεδιασμό του σχηματισμού Γ των κτιρίων Α2, Α3 και ο αντικατοπτρισμός του στο βορειοανατολικό άκρο της πλατείας. Σπουδαίο στοιχείο στο ανατολικό τμήμα, που αποτελεί και την κορύφωση της επίλυσης, είναι το Μνημείο. Η δημιουργία μιας ζώνης πρασίνου με πιο μαλακά υλικά σεβόμενη το υπάρχων φυτικό υλικό της Α’ Φάσης του Μητροπολιτικού Πάρκου αν και μπορεί να φαίνεται ως διάσπαση του χώρου λειτουργεί εν τέλει θετικά, καθώς δημιουργεί μια όαση πρασίνου και αναψυχής για τους επισκέπτες ενσωματώνοντας τοπικά τις χαράξεις του ευρύτερου καννάβου.
Η ιδέα χρησιμοποίησης του υδάτινου στοιχείου είναι πολύ καλή εφόσον καταφέρει να συμβάλει ως ένα βαθμό στον κατοπτρισμό των κτιρίων Α2 και Α3 χωρίς να δυσχεραίνει την απρόσκοπτη λειτουργία της πλατείας.
➢Περιοχή 2 «Τo Θέαμα» (7.500 τ.μ.), βόρειο τμήμα του πάρκου δίπλα στο αλσύλλιο
Πρόκειται για ένα ξέφωτο στο βόρειο τμήμα του Πάρκου και τοποθετείται στο εσωτερικό του πλέον πυκνοφυτεμένου τμήματός του, μακριά από τις μεγάλες οδικές αρτηρίες.
1ο ΒΡΑΒΕΙΟ: Η πρόταση της μελετητικής ομάδας με τους αρχιτέκτονες: Παναγιώτα Καραμανέα, Θανάση Πολυζωίδη και εξωτερικό συνεργάτη την Σοφία Πρίφτη (κωδικός 70711707TP)
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από τα σχόλια της επιτροπής: Ο σχεδιασμός εκμεταλλεύεται το φυσικό ανάγλυφο ενώ η χάραξη και η χωροθέτηση των κερκίδων αγκαλιάζει την όλη διάταξη. Η επιλογή του υλικού για τις κερκίδες, από ανακυκλωμένη αποσυρθείσα ξυλεία σιδηροδρομικών τροχιών και ο τρόπος τοποθέτησής τους, είναι πρωτότυπη και σύμφωνη με τα ζητούμενα για την περιοχή του “Θεάματος”, καθώς σέβεται απόλυτα το φυσικό περιβάλλον, αφήνοντας το ελάχιστο ενεργειακό αποτύπωμα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο κεντρικός χώρος και η πρόταση διαφορετικών διατάξεων της σκηνής και των καθιστικών ως μετακινούμενων στοιχείων, καθώς προσφέρεται ευελιξία στα διάφορα δρώμενα που δύναται να πραγματοποιηθούν. Πολύ έξυπνη και πρωτότυπη είναι η χρησιμοποίηση νέων ψηφιακών τεχνολογιών για τις προβολές και η συμμετοχή της φύσης και του τοπίου ως ζωντανού και διαδραστικού καμβά στα θεάματα. Σημαντική είναι και η πρόβλεψη της χωροθέτησης ζώνης για τις υποστηρικτικές ανάγκες του χώρου ανάμεσα στα δέντρα. Συνολικά, η συγκεκριμένη μελέτη φαίνεται ότι εξυπηρετεί όλα τα ζητούμενα του διαγωνισμού, επιτυγχάνει την εναρμόνιση με το φυσικό περιβάλλον και αναδεικνύει την περιοχή, σεβόμενη ταυτόχρονα το φυτικό υλικό της Α’ Φάσης του ΜΠΠΜ.
➢Περιοχή 3 «Η Περιπέτεια» (11.500 τ.μ.), νοτιοανατολικό άκρο του πάρκου κοντά στην οδό Δαβάκη
Πρόκειται για μία περιοχή, η οποία βρίσκεται σε κομβικό σημείο, αναπτύσσεται στη νοτιοανατολική πλευρά του πρώην στρατοπέδου, με σχετικά έντονες υψομετρικές διαφορές και σε εγγύτητα με τρία κτίρια τα οποία πρόκειται να φιλοξενήσουν χρήσεις αναψυχής και δημιουργικής απασχόλησης καθώς και βοηθητικές χρήσεις εξυπηρέτησης κοινού.
1ο ΒΡΑΒΕΙΟ: Η πρόταση της μελετητικής ομάδας με τους αρχιτέκτονες: Παναγιώτα Καραμανέα, Θανάση Πολυζωίδη και εξωτερικό συνεργάτη την Σοφία Πρίφτη (κωδικός 70711707TP)
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από τα σχόλια της επιτροπής: Παρατηρείται ένας εξαιρετικός σχεδιασμός, ο οποίος εκμεταλλεύεται το φυσικό ανάγλυφο και γενικότερα το φυσικό τοπίο, εντάσσοντας την “Περιπέτεια” σε όλη τη διαθέσιμη έκταση. Διαμορφώνονται διαφορετικά σημεία διάδρασης και παιχνιδιού που στόχο έχουν τη βιωματική εμπειρία μέσα στο υφιστάμενο περιβάλλον. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η συμπερίληψη της ένταξης του περιβάλλοντος χώρου γύρω από τα κτίρια στη λογική της περιπέτειας, όπου προβλέπονται διαδραστικά παιχνίδια. Η κορύφωση του σχεδιασμού βρίσκεται στο υδάτινο στοιχείο με ανακυκλούμενο νερό, το οποίο δημιουργεί διαφορετικές ποιότητες και εναρμονίζεται με το ανάγλυφο συνομιλώντας μαζί του. Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι κατασκευές από φυσικά υλικά, κορμούς και ξύλα στο ανατολικό τμήμα, καθώς και ο πύργος παρατήρησης. Όλα τα στοιχεία εξυπηρετούν την έννοια της περιπέτειας, καθώς προσφέρουν ευελιξία και δίνουν τη δυνατότητα στο χρήστη να φανταστεί και να ζήσει την περιπέτεια όπως ο ίδιος την αντιλαμβάνεται.
Οι ομάδες που απέσπασαν τα βραβεία
Η μελετητική ομάδα (κωδικός 70711707TP) με τους αρχιτέκτονες: Παναγιώτα Καραμανέα, Θανάση Πολυζωίδη και εξωτερικό συνεργάτη την Σοφία Πρίφτη, πέρα από το 1ο Βραβείο στην Περιοχή «Τo Θέαμα» και από το 1ο Βραβείο στην Περιοχή «Η Περιπέτεια», επιλέχθηκε για το 2ο Βραβείο στην Περιοχή «Η Μνήμη».
Η μελετητική ομάδα (κωδικός ΑΑ88811888) με τους αρχιτέκτονες: Σοφοκλή Κωτσόπουλο, Εμμανουήλ Νικηφόρο, Ιορδάνη Σιναμίδη, Ειρήνη Τζηρίνη και εξωτερικό συνεργάτη τον Λεωνίδα Τσόμπολη, πέρα από το 1ο Βραβείο στην Περιοχή «Η Μνήμη», επιλέχθηκε για το 2ο Βραβείο στην Περιοχή «Τo Θέαμα» και για το 3ο Βραβείο στην Περιοχή «Η Περιπέτεια».
Η μελετητική ομάδα (κωδικός 13332211BC) με τους αρχιτέκτονες: Δήμητρα Βρέντα, Γεωργία Δράμπαλου, Σπυριδούλα Δρίβα επιλέχθηκε για το 3ο Βραβείο στην Περιοχή «Τo Θέαμα».
Διοργανώτρια Αρχή και Σύνθεση Κριτικής Επιτροπής
Αγωνοθέτης και Αναθέτουσα Αρχή ήταν η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών – Τμήμα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού και Μελετών Έργων του Δήμου Παύλου Μελά και μέλη της κριτικής επιτροπής οι:
➢Bernard Cuomo, Αρχιτέκτων Μηχανικός
➢Γεώργιος Ζωίδης, Αρχιτέκτων Μηχανικός, ομότιμος Καθηγητής Τμήματος Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ.
➢Ιουλία Δρούγα, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Υπάλληλος ΥΠΕΝ
➢Παναγιώτης Σκαρλάτος, Αρχιτέκτων Μηχανικός
➢Ολυμπία Καραγιάννη, Αρχιτέκτων Μηχανικός
➢Ασημίνα Παπαδιαμαντή, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Διευθύντρια Τεχνικών Υπηρεσιών Δήμου Παύλου Μελά
➢Φωτεινή Αλεξίου, Αρχιτέκτων Μηχανικός, στέλεχος της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών Δήμου Παύλου Μελά
