Με μια «βεντάλια» δράσεων που καλύπτουν χρονικά όλο το 2021 και εντάσσονται στο πλαίσιο των δύσκολων ημερών που διανύουμε, αλλά χωρίς να χάνουν καθόλου από την αίγλη και τη λάμψη που αρμόζει στην περίσταση, σκοπεύoυν να γιορτάσουν την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, ο Δήμος Παύλου Μελά και το αρμόδιο Τμήμα Πολιτισμού.
Το σύνθημα της έναρξης δόθηκε ήδη από τις αρχές Μαρτίου, με δύο διαδικτυακές εκδηλώσεις που έτυχαν μεγάλης απήχησης και αξιοσημείωτης αποδοχής. Η διαδικτυακή ομιλία «Οι γυναίκες στην Επανάσταση του 1821» με εισηγήτρια την ιστορικό Βασιλική Λάζου και η συνδιοργάνωση με τον Δήμο Κορδελιού – Ευόσμου για την παρουσίαση του φετινού ημερολογίου του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας με τίτλο «Αναζητώντας την Κληρονομιά του Εικοσιένα στη Μακεδονία του 19ου αιώνα» που μεταδόθηκε σε live streaming συγκέντρωσαν θετικές κριτικές και σχόλια, αλλά η συνέχεια αναμένεται ακόμη πιο πλούσια και εντυπωσιακή.
Μουσικά αφιερώματα με τραγούδια για την Ελληνική Επανάσταση, συνεργασίες με άλλους φορείς, θεατρικά δρώμενα, εκπαιδευτικά προγράμματα, διαλέξεις, ένα άκρως ενδιαφέρον graphic novel, παρουσιάσεις βιβλίων -όλα τηρώντας τα απαραίτητα μέτρα ασφάλειας και προστασίας έναντι της πανδημίας- περιλαμβάνονται στο αναλυτικό πρόγραμμα που έχει καταρτίσει το τμήμα Πολιτισμού για το επόμενο διάστημα, ξεκινώντας από τις 24 Μαρτίου.
Οι επετειακές εκδηλώσεις του Δήμου Παύλου Μελά αναμένεται να ολοκληρωθούν το Νοέμβριο του 2021, ωστόσο οι τελικές ανακοινώσεις θα πραγματοποιούνται κάθε φορά λίγες μέρες πριν, ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα και τις ανακοινώσεις της Κυβέρνησης και των Ειδικών Επιστημόνων.
Ο Δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης και η Εντεταλμένη σε θέματα Πολιτισμού Ευαγγελία Καρακούτα καλούν όλους τους πολίτες να παρακολουθήσουν τις εκδηλώσεις που θα αποτίσουν φόρο τιμής στους ήρωες προγόνους μας και τη μέγιστη ώρα του έθνους μας, την Επανάσταση του 1821!
24-25 Μαρτίου 2021
Προβολή βιντεοσκοπημένης συναυλίας της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Παύλου Μελά με τραγούδια για την Ελληνική Επανάσταση.
Η Φιλαρμονική Δήμου Παύλου Μελά τιμώντας την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση 1821 βιντεοσκόπησε μουσικές – σύμβολα για τον Ελληνισμό. Μετά από πολύ καιρό διαδικτυακών προβών τα μέλη της φιλαρμονικής συγκεντρώθηκαν στους Βυζαντινούς Νερόμυλους, για να παίξουν όλοι μαζί και να τιμήσουν την ημέρα, τηρώντας φυσικά τις αποστάσεις και λαμβάνοντας όλα τα υγειονομικά μέτρα.
2 Απριλίου 2021
Διαδικτυακή συνεργασία με το Γραφείο Περιβαλλοντικής Αγωγής της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης και το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα με τρεις θεματικές.
➢ Το θέατρο ως εργαλείο στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Δραματοποίηση κειμένων σχετικών με την επανάσταση του 1821.
Δέσποινα Μιχελάκη, Υπεύθυνη Γραφείου Περιβαλλοντικής Αγωγής Δ.Δ. Δυτικής Θεσσαλονίκης
➢ Θεατρικό έργο «τα ελληνάκια» της Ευγενίας Φακίνου. Παρουσίαση καλής διδακτικής πρακτικής με δραματοποιημένο λόγο.
Θεανώ Αμοιρίδου, ηθοποιός / σκηνοθέτης, υπεύθυνη της Θεατρικής Ομάδας Δήμου Παύλου Μελά.
➢ Παρουσίαση εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα με θέμα την επανάσταση του 1821.
Σταυρούλα Μαυρογένη, Αναπληρώτρια καθηγήτρια ΠΑΜΑΚ, Διευθύντρια Κέντρου Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΙΤ) του Ιδρύματος Μουσείου μακεδονικού Αγώνα (ΙΜΜΑ).
14 Απριλίου 2021
Διάλεξη για τη διάρθρωση της ελληνικής κοινωνίας κατά την τουρκοκρατία με τον κ. Δημήτρη Σταματόπουλο, καθηγητή Βαλκανικής ιστορίας και ιστορίας της ύστερης Οθωμανικής περιόδου στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών της Σχολής Οικονομικών και Περιφερειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Στο πλαίσιο της διάλεξης, θα γίνει διεξοδική αναφορά στις ηγετικές ομάδες του Ελληνισμού κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και θα διερευνηθεί η στάση τους απέναντι στο ενδεχόμενο της επαναστατικής επιλογής και της απόσχισης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Συνεπώς, θα εξεταστεί το πώς αντιμετώπισαν το ζήτημα της νεωτερικότητας και της έλευσης των νεωτερικών ιδεών μέσω του κινήματος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, αλλά και τις προκλήσεις που έθεσαν η Γαλλική Επανάσταση και οι Ναπολεόντειοι Πόλεμοι.
20 Απριλίου 2021
Διάλεξη για την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης στη Μολδοβλαχία με τον κ. Αθανάσιο Καραθανάση, Ομότιμο καθηγητή ΑΠΘ, τ. Πρόεδρο της Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών.
Η Επανάσταση στη Μολδοβλαχία ξέσπασε στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το Φεβρουάριο του 1821 από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και τη Φιλική Εταιρεία. Μπορεί να κράτησε μόλις τέσσερις μήνες και να απέτυχε λόγω της έλλειψης οργάνωσης και της απειρίας των στρατιωτικών και πολιτικών συμβούλων του Υψηλάντη, όμως ήταν προπομπός της Ελληνικής Επανάστασης. Ενισχύθηκε το φρόνημα των επαναστατών κατά του οθωμανικού ζυγού στο Μοριά, τη Ρούμελη, τη Μακεδονία και τους ομόδοξους βαλκανικούς λαούς, κινητοποιήθηκε μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης και δημιούργησε αντιπερισπασμό στα τουρκικά στρατεύματα.
12 Μαΐου 2021
Η δίκη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη – Προβολή δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ από τη Θεατρική Ομάδα του Δήμου Παύλου Μελά.
Διαδικτυακή παρουσίαση του ιστορικού γεγονότος, με αφήγηση και θεατρική αναπαράσταση των σημαντικότερων στιγμών της υπόθεσης που διαδραματίστηκαν την άνοιξη του 1834. Η Θεατρική Ομάδα του Δήμου Παύλου Μελά θα παρουσιάσει ένα θεατρικό «ντοκιμαντέρ» με θέμα την πολύκροτη δίκη του «Γέρου του Μοριά» και μεγάλου αγωνιστή της επανάστασης, ο οποίος κάθισε στο εδώλιο του κατηγορούμενου μαζί με τον σύντροφό του Δημήτριο Πλαπούτα. Δύο μόνο δικαστές δεν συνυπέγραψαν την καταδίκη τους σε θάνατο: Ο Γεώργιος Τερτσέτης και ο Αναστάσιος Πολυζωίδης.
Σκηνοθεσία: Θεανώ Αμοιρίδου, ηθοποιός/σκηνοθέτης, υπεύθυνη της Θεατρικής Ομάδας Δήμου Παύλου Μελά.
26 Μαΐου 2021
Παρουσίαση graphic novel* «1800» του Θανάση Καραμπάλιου, graphic designer, συγγραφέα.
Ο Θανάσης Καραμπάλιος -που με τον «Πατέρα», το πρώτο βιβλίο του έπους «1800», κέρδισε το βραβείο του καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου καλλιτέχνη στο Comicdom Con 2019– τολμάει να φτιάξει ένα πατριωτικό graphic novel σε συνέχειες, ένα saga εμπνευσμένο από τους πρωταγωνιστές της επανάστασης του 1821, τους κλέφτες και τους αρματολούς, τοποθετώντας τη δράση τους μέσα σε ένα ιστορικό πλαίσιο που είναι βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα.
Ελασσόνα Θεσσαλίας, λίγα χρόνια πριν την επανάσταση του 1821. Ο Δήμος Καραμάνος, έχει εγκαταλείψει τη ζωή του κλέφτη και έχει γίνει οικογενειάρχης και αγρότης. Έχει εγκαταλείψει την παλιά του ζωή, η οποία όμως έρχεται πίσω και με το πρόσωπο του παλιού του καπετάνιου, τον μπλέκει πάλι σε κίνδυνο. Περιφερειακά της ιστορίας κινούνται πασίγνωστες φιγούρες της επoχής, όπως ο Αλή Πασάς, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Ιωάννης Καποδίστριας.
Η ιστορία του Καραμπάλιου είναι εντυπωσιακή, καθώς φωτίζει λεπτομέρειες της περιόδου, μικρές και μεγάλες, με την τεκμηρίωση και την ακρίβειά της. Από τις φουστανέλες και τα όπλα της εποχής, μέχρι τις επιπλώσεις των σπιτιών και την αρχιτεκτονική των κτιρίων και από τις συμπεριφορές των ανθρώπων σε οικογενειακό επίπεδο, μέχρι την κοινωνική διάρθρωση, οι πληροφορίες που αποκομίζει ο αναγνώστης είναι μοναδικές.
*graphic novels είναι «τα κόμικς που δεν μοιάζουν με τα κόμικς που ξέρατε».
2 Ιουνίου 2021
Διάλεξη για τις ελληνικές τοπικές παραδοσιακές ενδυμασίες, τη μορφολογία και τη λειτουργία τους, από την κ. Νέλλη Μελίδου-Κεφαλά, Κοινωνική Ανθρωπολόγο, επίτιμη διευθύντρια του Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας-Θράκης.
Η εξειδικευμένη ερευνήτρια που έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες σε θέματα λαογραφίας, μουσειολογίας και κοινωνικής ανθρωπολογίας και έχει οργανώσει διάφορες εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό θα αναφερθεί στη σημειολογική λειτουργία της παραδοσιακής φορεσιάς και θα κάνει μια πολύπλευρη προσέγγιση των τοπικών ενδυμασιών. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα παρουσιαστούν πανέμορφες φορεσιές, γυναικείες ή ανδρικές, γεμάτες πολύχρωμα πλουμίσματα και παραδοσιακά κοσμήματα, όλες φτιαγμένες στο χέρι από λαϊκούς τεχνίτες, που παραπέμπουν σε άλλες εποχές της ελληνικής κοινωνίας.
9 Ιουνίου 2021
Παρουσίαση βιβλίου για την ευζωνική στολή από τον κ. Βασίλειο Νικόλτσιο, Συνταγματάρχη ε.α. – Φαρμακοποιό, Διευθυντή Ελληνικού Φαρμακευτικού Μουσείου, Ειδικό Σύμβουλο Πολεμικού Μουσείου, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Θεσσαλονίκης.
Θα παρουσιαστεί με πλήρες φωτογραφικό υλικό η ευζωνική στολή από τα χρόνια της επανάστασης έως σήμερα, η ιστορία του Ευζωνικού Σώματος, οι διάφορες στολές τους μέσα στα χρόνια, καθώς και η εξέλιξη του εξοπλισμού τους.
Οκτώβριος 2021
Παρουσίαση βιβλίου «Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα» του Κυριάκου Χατζηκυριακίδη, διδάκτορα Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας Α.Π.Θ.
Η Λασκαρίνα Μπούµπουλη (το γένος Πινότση), η γνωστή σε όλους µας «Μπουµπουλίνα», συνέδεσε το όνοµα και τη ζωή της µε την Επανάσταση του 1821. Σε έναν καθαρά ανδροκρατούµενο κόσµο, η «Μεγάλη Κυρά των Σπετσών» αποτέλεσε πηγή έµπνευσης για τους επαναστατημένους Έλληνες, µε την αποφασιστικότητά της, τις οικονομικές και οικογενειακές θυσίες της. Ρόλοι πολλαπλοί ενυπάρχουν στο πρόσωπό της: φιλάνθρωπη, σκληρή, πιστή, δοτική, (αν)ιδιοτελής, αγωνίστρια, διαπραγματεύτρια, σύζυγος, χήρα, αδερφή, πολύτεκνη µητέρα, µητέρα ηρώων, µα πάνω απ’ όλα γυναίκα, ηρωίδα και η ίδια.
Η Καπετάνισσα της Ελληνικής Επανάστασης θα είναι πάντοτε µια µορφή µε υψηλούς συµβολισµούς για το Έθνος, τη Γυναίκα, τον Αγώνα, την Ελευθερία.
Νοέμβριος 2021
Διάλεξη για την οκτώηχο και το ψαλτήρι, τα αναγνώσματα των υπόδουλων Ελλήνων, τον κλήρο του 1821, από την κ. Δέσποινα Μιχελάκη, εκπαιδευτικό, Υπεύθυνη Γραφείου Περιβαλλοντικής Αγωγής Δ.Δ. Δυτικής Θεσσαλονίκης.
Θα αναλυθεί η προσφορά του κλήρου την περίοδο της τουρκοκρατίας, η συμμετοχή της Εκκλησίας στην Επανάσταση του 1821, η διδασκαλία των κοινών γραμμάτων με τη βοήθεια των εκκλησιαστικών βιβλίων.
Η Οκτώηχος ήταν το κατεξοχήν σχολικό βιβλίο κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και περιελάμβανε οκτώ πλήρεις αναστάσιμες ακολουθίες και την κυριακάτικη Υμνογραφία, ενώ το Ψαλτήρι ή βιβλίο των Ψαλμών, περιείχε τους Ψαλμούς του Δαβίδ και η εκκλησία το χρησιμοποιούσε ως προσευχητάριο.
Γιορτάζουμε με σύνεση και αξιοπρέπεια τα 200 χρόνια από τη λευτεριά της πατρίδας. Με ακλόνητη πίστη στα ιδανικά του αγώνα και τον μακραίωνο πόθο για τη λευτεριά που φώλιαζε στις καρδιές των Ελλήνων, μεταλαμβάνουμε στις θυσίες των προγόνων μας και θυμόμαστε…
